Często spotykane w zakładach stolarskich i tartacznych wielopiły z mechanicznym posuwem obrabianego materiału, czy to jednowałowe, czy górno- i dolno-wrzecionowe, jak pokazuje praktyka inspektorów BHP, są jednymi z najbardziej ryzykownych maszyn w branży. Wypadek z ich udziałem zazwyczaj kończy się tragicznie – ciężkimi obrażeniami, a nawet śmiercią. Bezpieczna praca z wielopiłami to nie lada wyzwanie, ale przy odpowiedniej wiedzy i zachowaniu należytej ostrożności, możliwe jest znaczne ograniczenie ryzyka. W tym artykule dowiesz się, jak uniknąć wypadków i prowadzić pracę w sposób bezpieczny dla siebie i innych.
1.Przeszkolenie przed rozpoczęciem pracy
Przeszkolenie z zasad bezpieczeństwa i higieny pracy to nieodzowny element przygotowania do wykonywania swoich obowiązków. Niestety wielopiła do desek w nieodpowiednich rękach może stać się groźną bronią, a nie maszyną, która służy człowiekowi do optymalizacji i ułatwienia pracy. Jeśli pracownik nie ma doświadczenia i nie przeszedł szkolenia stanowiskowego, konsekwencje mogą być tragiczne. Jednym z częstych błędów jest przebywanie w strefie odrzutu lub wyrzutu obrabianego materiału podczas pracy maszyny. Co najgorsze, są to proste błędy, których bardzo łatwo jest uniknąć, jeśli tylko pracownik zapozna się z podstawami obsługi maszyny, przy której pracuje.
2.Regularne przeglądy techniczne
Regularne przeglądy techniczne to kluczowy element utrzymania maszyny w odpowiednim stanie. Nawet rozwiązania od renomowanych producentów, takie jak wielopiła Paul, do prawidłowego działania potrzebują regularnej kontroli i konserwacji. Zaniedbanie tych obowiązków może prowadzić do katastrofalnych konsekwencji, co podkreśla fakt, że brak systematycznego sprawdzania stanu technicznego urządzeń ochronnych i brak okresowych przeglądów, zalecanych przez producenta, prowadzi do poważnych usterek. Takie elementy jak osłony do wychwytywania drobnych odpadów, zapadki przeciwodrzutowe, czy ruchome osłony bocznej kierującej wyrzucany materiał, mogą ulec uszkodzeniu lub zapieczeniu, jeżeli nie są odpowiednio konserwowane. W rezultacie, mogą stracić swoje właściwości ochronne, co zwiększa ryzyko wypadków. Dlatego, troska o regularne przeglądy techniczne jest nieodłączną częścią bezpiecznej pracy z wielopiłami.
3.Odpowiednie zarządzanie pracą z wielopiłami
Adekwatne zarządzanie pracą z wielopiłami to klucz do bezpiecznej eksploatacji tych maszyn. W pierwszej kolejności, nigdy nie wolno uruchamiać wielopiły bez uprzedniego sprawdzenia, czy wszystkie osłony są prawidłowo zamknięte i czy nie ma zagrożenia dla operatorów. Co więcej, maszyna nie powinna być włączana bez wiedzy operatora. Ważne jest również wyraźne określenie w instrukcji BHP, jak należy postępować z odpadami, zwłaszcza w sytuacji, gdy obrzynki drewna zaklinują się w okolicach obudowy wału piłowego. Niezbędne są regularne kontrole techniczne maszyny, a także zapewnienie wstępnego szkolenia stanowiskowego z zakresu BHP. Niedopuszczalne jest tolerowanie jakichkolwiek odstępstw od zasad bezpieczeństwa i higieny pracy. Zadania, takie jak wyciąganie obrzynków drewna z okolic wału piłowego, powinny być realizowane jedynie przez uprawnionych operatorów. Dodatkowo, maszyna musi być zabezpieczona przed przypadkowym uruchomieniem w czasie wykonywania czynności związanych z jej czyszczeniem czy konserwacją.
4.Bezpieczna konserwacja maszyny
Im bardziej profesjonalna i regularna konserwacja, tym dłużej wielopiła jednowałowa posłuży w zakładzie. Jest też kluczowa do zapewnienia bezpiecznych warunków pracy. Wszystkie czynności związane z naprawą, remontem czy konserwacją, włączając w to regulację, czyszczenie i smarowanie, mogą być przeprowadzane wyłącznie podczas postoju maszyny. Oznacza to, że napęd i zasilanie muszą być wyłączone, a maszyna zabezpieczona przed przypadkowym uruchomieniem. Konserwacja maszyn i urządzeń będących w ruchu i podłączonych do źródeł zasilania jest dopuszczalna jedynie, gdy przewiduje to instrukcja producenta. W takim przypadku, sposób konserwacji, np. smarowanie, powinien być precyzyjnie opisany, zawsze z naciskiem na przestrzeganie zasad bezpieczeństwa.
5.Zabezpieczenie przed czynnikami szkodliwymi w przemyśle drzewnym
Przemysł drzewny wciąż pozostaje ważny, ze względu na szerokie zastosowanie produktów powstających z drewna. Mimo coraz większej automatyzacji, nie da się wyeliminować czynnika ludzkiego, dlatego należy zapewnić pracownikom odpowiednie zabezpieczenie.
Czynniki szkodliwe w przemyśle drzewnym mogą obejmować:
- Pył drewna: długotrwałe wdychanie pyłu drewna może prowadzić do chorób układu oddechowego, w tym astmy i innych problemów z płucami.
- Hałas: praca z maszynami do obróbki drewna może generować duże ilości hałasu, co może prowadzić do utraty słuchu.
- Drgania mechaniczne: maszyny drzewne mogą generować drgania, które często prowadzą do różnych problemów zdrowotnych, takich jak syndrom wibracyjny białego palca.
- Ryzyko obrażeń: maszyny używane w przemyśle drzewnym, takie jak piły, mogą stanowić ryzyko ciężkich obrażeń.
- Substancje chemiczne: w przemyśle drzewnym używa się różnych substancji chemicznych, takich jak kleje, farby i lakier, które mogą być szkodliwe dla zdrowia.
- Ciężka praca fizyczna: praca w przemyśle drzewnym często wymaga ciężkiej pracy fizycznej, co może prowadzić do problemów z układem mięśniowo-szkieletowym.
- Ekspozycja na ekstremalne temperatury: praca w hali produkcyjnej lub na zewnątrz może narażać pracowników na ekstremalne temperatury, co może prowadzić do przegrzania lub hipotermii.
- Stres: praca w przemyśle drzewnym może być stresująca, co może prowadzić do różnych problemów zdrowotnych, w tym problemów z sercem i układem nerwowym.
Tylko stosowanie się do zasad bezpieczeństwa i higieny pracy pozwala uniknąć wypadków w przemyśle drzewnym. Warto więc zadbać o przeszkolenie pracowników i regularne przeglądy, ale też kompetentną kadrę kierowniczą, która będzie nadzorować, czy operatorzy stosują się do zasad bez żadnych wyjątków.