Drewno to kosztowny surowiec – jego ceny wciąż rosną. Odpowiednie gospodarowanie odpadami drzewnymi, również drewnem poużytkowym, jest więc nie tylko ekologiczne, ale też opłacalne z ekonomicznego punktu widzenia. Pozwalają na to takie maszyny, jak hydrauliczny rębak do drewna.
Klasy drewna poużytkowego
Drewno użytkowe powstaje w dużych ilościach, dlatego warto wykorzystywać potencjał tego cennego surowca. W zależności od jakości, tego typu drewno nadaje się do ponownego zastosowania jako materiał w przemyśle drzewnym lub jest wykorzystywane jako paliwo.
Według Altholzverordnung wyróżnia się następujące klasy drewna poużytkowego:
- AI – drewno naturalne lub poddane tylko obróbce mechanicznej, nieznacznie zanieczyszczone innymi materiałami.
- AII – drewno klejone, malowane, lakierowane, pokryte powłoką, ale pozbawione związków chloroorganicznych i środków chroniących drewno.
- AIII – drewno ze związkami chloroorganicznymi w powłoce, ale bez środków chroniących drewno.
- AIV – drewno poużytkowe ze środkami chroniącymi drewno (np. podkłady kolejowe, słupy energetyczne), nie może być zaliczone do kategorii I, II ani III, ponieważ zostało zanieczyszczone szkodliwymi substancjami.
- PCB – drewno poużytkowe zawierające PCB (polichlorowane bifenyle) – nie nadaje się do dalszego użytku, musi zostać zutylizowane.
Po ustaleniu, do jakiej klasy należy drewno poużytkowe, można stworzyć plan jego dalszego zagospodarowania. Taki surowiec posiada potencjał, który niestety często pozostaje niewykorzystany, co jest dużym błędem.
Spalanie, a może recykling?
W Polsce wciąż pojawiają się problemy z segregowaniem odpadów, jednak coraz większa część z nas przyzwyczaja się do wyrzucania papieru, plastiku i szkła do oddzielnych pojemników. Tymczasem drewno poużytkowe zazwyczaj trafia do pieca lub razem z innymi odpadami zmieszanymi – na wysypisko śmieci. W obliczu niedoborów surowca drzewnego trzeba stwierdzić, że jest to marnotrawstwo. Drewno poużytkowe, po odpowiednim oczyszczeniu i obróbce, ponownie może być wykorzystywane do produkcji pełnowartościowych elementów drewnianych. Da się z niego wykonywać nowe panele i meble, a również podkłady ogrodnicze czy wsporniki do palet. Przechowywanie odpadów drzewnych może wydawać się nieskomplikowane, ponieważ nie wydziela ono nieprzyjemnego zapachu ani nie jest zagrożeniem dla środowiska. Niesortowane drewno poużytkowe znajdujące się na wysypisku zwiększa jednak ilość śmieci, przez co generuje dodatkowe koszty dla gmin, podczas gdy mogłoby być ponownie wykorzystane.
Na skalę przemysłową, drewno poużytkowe jest obrabiane za pomocą takich maszyn, jak rębak hydrauliczny. Rozdrobnienie go do formy zrębków ułatwia transport oraz sprawia, że znajduje zastosowanie np. jako paliwo w elektrociepłowniach.
Spalanie drewna poużytkowego również jest obwarowane przepisami. Altholzverordnung określa moc kotłów odpowiednich dla konkretnych klas drewna:
- <15 kW – drewno opałowe, naturalne, palety, wióry, trociny,
- 15 kW – 1 MW – drewno naturalne, drewno poużytkowe AI i AII,
- 1 – 50 MW – drewno naturalne, drewno poużytkowe AI, AII, AIII, AIV,
- >50 MW – drewno naturalne, drewno poużytkowe AI, AII, AIII, AIV.
Warto jednak pamiętać, że przepisy w tej kwestii czasem nie są jednoznaczne lub często się zmieniają, co może powodować spore zamieszanie.
Rozdrabnianie drewna poużytkowego z rębakami Untha
Obróbka drewna poużytkowego na dużą skalę wymaga zastosowania odpowiednich maszyn. Sprawdzonym rozwiązaniem będzie tutaj rębak Untha. Marka dostarcza rozdrabniarki przeznaczone do różnych rodzajów drewna poużytkowego:
- drewna porozbiórkowego – wykończenie budynków, drewno konstrukcyjne,
- odpady drewna budowlanego – zanieczyszczone drewno budowlane (belki, deski, drewno szalunkowe, zmieszane odpady drewniane),
- odpady zielone/kłącza – rębak pozwala na oddzielenie innych materiałów i produkcję zrębków z kłączy, drewna wyrzucanego na brzeg czy odpadów ogrodniczych,
- drewno z odpadów wielkogabarytowych – niektóre modele rębaków pozwalają na rozdrabnianie drewna oddzielonego od odpadów wielkogabarytowych np. starych mebli, również tapicerowanych,
- drewno opakowaniowe – skrzynki na owoce, palety, skrzynie transportowe, szpule na kable.
Co trzeba wiedzieć o rozdrabnianiu drewna poużytkowego?
Problemem podczas obróbki drewna poużytkowego może być obecność innych materiałów, bardzo często konieczne jest oddzielenie elementów metalowych. Właśnie dlatego, zastosowanie znajdują separatory magnetyczne, które pozwalają na oddzielenie zanieczyszczeń natychmiast po rozdrobnieniu drewna. Pozwala to otrzymanie jednolitych zrębków, które następnie można bezpiecznie użytkować. Gotowe zrębki, w zależności od ich klasyfikacji, są wykorzystywane jako materiał do produkcji lub paliwo do elektrociepłowni i instalacji na biomasę.
Ponowne wykorzystanie drewna poużytkowego to nie tylko kwestia ekologii, ale też po prostu oszczędności. Ceny surowców wciąż rosną, dlatego rozsądne jest ponowne wykorzystywanie materiałów, które już zostały wyeksploatowane jako meble czy drewno budowlane.