Magazynowanie zrębków drzewnych stanowi kluczowy element w logistyce i zarządzaniu odpadami w przemyśle drzewnym. Zrębki drzewne, produkowane na skalę przemysłową przy użyciu wydajnych rębaków, to nie tylko metoda recyklingu odpadów drzewnych, ale także cenny surowiec wykorzystywany w wielu branżach, od produkcji energii po wytwarzanie płyt wiórowych. Efektywne magazynowanie tych zrębków jest niezbędne, aby zapewnić ich jakość, zminimalizować straty oraz zagwarantować ciągłość dostaw.
Wykorzystywanie odpadów z przemysłu drzewnego
Wykorzystywanie odpadów z przemysłu drzewnego to kluczowy aspekt zrównoważonego zarządzania zasobami naturalnymi oraz efektywnego wykorzystania surowców. Drzewne odpady przemysłowe powstają jako efekt mechanicznej obróbki drewna i jego produktów, obejmując wiele materiałów, takich jak kora, trociny, zrębki, zrzyny tartaczne, odpady kawałkowe, wałki połuszczarskie, odpady forniru, odpady z formatyzowania i frezowania płyt, a także pył. Wielkość produkcji odpadów drzewnych jest bezpośrednio związana z wielkością produkcji w różnych sektorach przemysłu drzewnego oraz wydajnością materiałową procesów technologicznych.
Przykładowo, zakłady pierwiastkowego przerobu drewna osiągają wydajność materiałową na poziomie około 60%, podczas gdy w produkcji sklejki wynosi ona 35-60%, a w produkcji płyt wiórowych i pilśniowych ponad 90%. Głównymi dostawcami odpadów drzewnych są tartaki, które generują 60-70% całkowitej ilości odpadów w branży. W Polsce, mimo braku obowiązku rejestracji odpadów drzewnych, szacuje się, że rocznie powstaje około 8 mln m³ tych odpadów, co stanowi około 23% rocznego pozyskania drewna. Efektywne zarządzanie i wykorzystanie tych odpadów ma potencjał przynieść znaczące korzyści ekonomiczne i ekologiczne, przyczyniając się do zrównoważonego rozwoju sektora drzewnego. Właśnie dlatego w wielu zakładach ważnym elementem wyposażenia staje się rębak hydrauliczny do drewna, który umożliwia łatwiejszy transport i magazynowanie odpadów.
Możliwości składowania zrębków
Zrębki drewniane są przydatne między innymi do produkcji pelletu i ekologicznych materiałów opałowych. Ich składowanie pozwala na nieprzerwane dostawy opału, niezależnie od aktualnej dostępności zrębków. Istnieją dwa główne rodzaje składów: bazowe i buforowe. Składy bazowe są przeznaczone do długoterminowego przechowywania dużych ilości paliwa i są zlokalizowane zazwyczaj w pewnej odległości od odbiorców. Składy buforowe, natomiast, służą do krótkoterminowego przechowywania paliwa w pobliżu kotłowni, na okres od 3 do 7 dni, co pozwala na utrzymanie ciągłości podaży i zapobieganie nierównomierności dostaw.
Składy zrębków mogą być odkryte lub zakryte. Odkryte składy, które są stosowane do długoterminowego przechowywania, zaleca się w rejonach o ciepłym klimacie, gdzie zrębki mogą być skutecznie przewietrzane. W mniej sprzyjających warunkach klimatycznych, zakryte składy są bardziej odpowiednie, ponieważ chronią zrębki przed niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi, zapobiegając obniżeniu jakości materiału, takim jak zmniejszenie gęstości i wartości opałowej, procesy fermentacyjne, gnilne oraz zagrożenia pożarowe. Zakryte składy mogą być zadaszone lub stanowić specjalne zasobniki, które umożliwiają wysychanie zrębków podczas przechowywania, co poprawia ich właściwości opałowe. Pojemność buforowego zasobnika zależy od mocy i sprawności cieplnej kotłowni oraz właściwości zrębków, takich jak gęstość usypowa i ciepło spalania. Zazwyczaj oblicza się ją na podstawie 3-7-dniowego zużycia paliwa przy nominalnej mocy pracy kotłowni. Takie podejście zapewnia stabilne i efektywne zarządzanie zapasami paliwa, niezbędne dla ciągłej i wydajnej pracy systemów grzewczych. Rębak do drewna hydrauliczny to korzyści nie tylko dla branży energetycznej, ale też drzewnej, ponieważ zrębki są łatwiejsze do magazynowania i transportu niż odpady w innej formie.
Przechowywanie zrębków pod zadaszeniem
Przechowywanie zrębków pod zadaszeniem jest dobrym rozwiązaniem, które chroni ten cenny materiał opałowy przed niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi i umożliwia jego skuteczne suszenie. Często wykorzystywane są do tego specjalne wiaty. Zrębki są usypywane na podłodze składu, która często jest zaprojektowana jako rodzaj rusztu z kanałami do nadmuchu powietrza. Taka konstrukcja tworzy efektywną suszarkę kanałową, umożliwiającą kontrolowane przewietrzanie i suszenie zrębków. Pozwala to zachować ich jakość, co jest bardzo ważne, ponieważ zakłady drzewne i tak muszą inwestować w kosztowne maszyny, takie jak strugarka czterostronna. Cena w zależności od parametrów wynosi nawet kilkaset tysięcy, dlatego przemyślana gospodarka odpadami pozwala zwiększyć zwrot z inwestycji.
Doświadczenia skandynawskie pokazują, że przy stosach zrębków o wysokości do 3 metrów i objętości 35-70 m³, zastosowanie wentylatora z silnikiem o mocy 5 kW oraz systemu podpodłogowych kanałów rozdzielających powietrze co 0,6 m, pozwala na skuteczne suszenie materiału. Na przykład, przy początkowej wilgotności zrębków wynoszącej 31,7%, nadmuch powietrza o średniej temperaturze 19°C powodował spadek wilgotności do 17,5% po siedmiu dniach i do 12,7% po czternastu dniach. Warto zaznaczyć, że w tym przypadku drewno przed zrębkowaniem było sezonowane na wolnym powietrzu przez trzy miesiące.
Podsumowując, magazynowanie zrębków drzewnych jest kluczowym elementem w logistyce i zarządzaniu odpadami w przemyśle drzewnym. Dzięki wydajnym przemysłowym rębakom, zrębki stają się skuteczną metodą recyklingu odpadów drzewnych, służąc jako cenny surowiec w produkcji energii i wyrobów drzewnych. Efektywne przechowywanie zrębków, czy to w odkrytych, czy zakrytych składach, pozwala na zachowanie ich jakości, minimalizowanie strat i zapewnienie ciągłości dostaw.